Dit is de druk van de Camera Obscura uit 1946. De links verwijzen naar de druk uit 1884, en zijn de woorden die tussen deze twee drukken verschillen.

Eindelijk heb ik hem gezien, mijn vriend, gezien en bewonderd! Het monster van Bleekloo, de aangebedene, de gevierde, de hoop van allen, die nog niet wanhopen aan den goeden smaak en den echten geest der Hollandsche schilderschool; van allen, die nog gelooven in het dunne coloriet van VAN DIJCK en het krachtig penseel van FRANS HALS. Hoe zal ik u een denkbeeld geven van zijn manier, van zijn talent, ik die het Vaticaan niet gezien heb, en dat nog wel aan u, die geen der naaischolen van Bleekloo te vinden weet: of zeg mij, kunt gij vergelijkingen maken tusschen de vermoedelijke bekwaamheden der verschillende echtgenooten van de verschillende naaivrouwen BLOK, OVER DEN KANT, PREVEILIE en andere? Neen voorzeker, gij weet niet, dat noch de man van juffrouw OVER DEN KANT, noch die van juffrouw BLOK, noch die van juffrouw PREVEILIE, noch zelfs die van NAATJE DE ZOOM ooit of ooit het penseel behandeld hebben, overmits deze geen van allen den maagdelijken voor den huwelijken staat hebben verwisseld. En toch, hoog over het hoofd van juffrouw DE ZOOM zetelt het genie, zetelt de hoop des vaderlands; het is haar vader. Het is niet de kunstenaar, dien gij in hem groet; het is de kunst zelve. Nauwelijks heeft hij den ouderdom van achtenzestig jaren bereikt; welk een heerlijke dageraad gaat voor de Hollandsche schilderschool op! - Helaas! ik weet niet hoe ik het u duidelijk zal maken wat wij in hem te wachten hebben wat zijn talent kenteekent, wat hem op de onbereikbare hoogte, die hij besteeg, geheel alleen doet staan, geheel op zichzelf! En toch, ik wil het beproeven; want ik wil den Avondbode een vlieg afvangen en het Handelsblad vooruitzijn. Ik wil u, in het hartje van Parijs, het vaderlandsche bloed van edelen trots doen gloeien; ja gloeien, ja tintelen, ja bruisen moet het! Gij zult weten wie onze Bleekloosche DE ZOOM is, al zou ik ook aan de aesthetische beschouwing van zijn talent iedere uitboezeming van vriendschap en hartelijkheid ten offer brengen, al moest ook dit mijn geschrijf veel meer van een feuilleton in een der genoemde dagbladen of van een artikel in den Letterbode hebben dan van een vertrouwelijken brief - al moest, van bladzijde 1 tot bladzijde 4 toe, DE ZOOM, DE ZOOM, DE ZOOM! uw lezende aandacht absorbeeren.

Zoo ik begin met u te zeggen, dat DE ZOOM een monster is, zeg ik niet te veel. Hij heeft, als ik reeds zeide, pas achtenzestig jaren bereikt; nooit heeft hij een meester gehad; de natuur deed hem geboren worden met dat eigenaardig gevoel voor `t schoone en verhevene, dat hij met zooveel waarheid en kracht op het doek weet uit te drukken. Als een klein kind op school, teekende hij reeds zijn meester uit op de lei, met een pijp in den mond, en maakte bij patroontjes voor zijn zuster, die uit borduren ging. Ook beschilderde hij niet zelden de deuren der pakhuizen en der nachtwachtsverblijven met wit en rood krijt. Een voorbijganger vond hem met dit werk bezig en bewonderde de kracht van zijn schetsen. Die voorbijganger was zelf kunstenaar. Hij was huisschilder en glazenmaker. Weldra vertrouwde bij hem de kunst toe en wijdde hem in de geheimen van het tempermes in. Niet lang duurde het of DE ZOOM begon zich op uithangborden toe te leggen. Het eerst