next up previous
Next: Syntactische ambiguïteit Up: Semantische interpretatie en ambiguïteit Previous: Semantische interpretatie en ambiguïteit

Lexicale ambiguïteit

Veel woorden hebben meerdere betekenissen. Het woord ezel kan verwijzen naar een dier (en naar personen die daar een zekere overeenkomst mee vertonen) of naar een stuk schildersgereedschap. Wanneer we een zin als De ezel stond in de wei in isolatie proberen te interpreteren valt niet te beslissen welke betekenis bedoeld wordt.

Voorbeelden zoals hierboven, waar een woord twee volledig verschillende betekenissen heeft, zijn relatief zeldzaam. Veel vaker hebben woorden verschillende betekenissen die verwant zijn. Preposities (zoals voor en op) kunnen zowel in combinatie met een tijdsaanduiding (voor zes uur, op zondag) als met een plaatsbepaling (voor het station, op de Harmonie) optreden. De betekenis van de prepositie verschilt hier weliswaar, maar het lijkt erop alsof de verschillende betekenissen van voor en op niet helemaal ongerelateerd zijn. De ambiguïteit van deze preposities wordt vaak helemaal niet opgemerkt. Dit komt omdat de combinatie van een prepositie met een tijdsuitdrukking of met een plaatsbepaling meteen duidelijk maakt welke interpretatie nodig is. Voor een computationeel systeem leveren deze ambiguïteiten om dezelfde reden ook weinig problemen op.

Het kan ook voorkomen dat een woord of uitdrukking maar één betekenis heeft, maar dat deze betekenis een zekere mate van vaagheid bezit. Een uitdrukking als vandaag verwijst bijvoorbeeld naar een periode die begint om twaalf uur 's avonds en 24 uur later eindigt. Soms lijkt een iets ruimere interpretatie evenwel ook mogelijk. Op de vraag Gaat er vandaag nog een trein naar Utrecht? zou best geantwoord kunnen worden met Om kwart over twaalf.


next up previous
Next: Syntactische ambiguïteit Up: Semantische interpretatie en ambiguïteit Previous: Semantische interpretatie en ambiguïteit
Noord G.J.M. van
1998-09-29