Syntactische ambiguïteit

Sommige zinnen zijn syntactisch ambigu. Dit wil zeggen dat ze op meerdere manieren syntactisch geanalyseerd kunnen worden. Syntactische ambiguïteit is relevant voor de interpretatie van een zin, omdat verschillen in syntactische analyse bijna altijd leiden tot verschillen in betekenis. PPs zijn een beruchte bron van syntactische ambiguïteit omdat ze zowel onderdeel van een S als van een NP kunnen zijn. Een voorbeeld wordt gegeven in (8-c).

Iemand die van Amsterdam naar Amersfoort wil reizen kan zin ((8-c)a) uiten, en bedoelen dat zij naar Amersfoort wil reizen met de intercity die Enschede als eindbestemming heeft. Deze interpretatie van de zin (waarbij de spreker dus niet van plan is pas in Enschede uit te stappen) is mogelijk wanneer we kiezen voor de syntactische analyse in ((8-c)b). De PP naar Enschede is hier onderdeel van de NP. Een alternatieve analyse van zin ((8-c)a) wordt gegeven in ((8-c)c). Hier is de PP naar Enschede onderdeel van de zin als geheel. Kiezen we voor deze analyse (waarbij de spreker zegt dat zij naar Enschede wil reizen met de intercity van kwart over tien), dan mogen we wel degelijk concluderen dat de spreker Enschede als reisdoel heeft.

Voor een computationeel systeem is het erg lastig te bepalen welke van de twee interpretaties hier bedoeld wordt. Het lijkt erop alsof de interpretatie in ((8-c)c) in de meeste gevallen de voorkeur verdient. Alleen wanneer uit de context duidelijk blijkt dat de spreker niet naar Enschede wil, kiezen we voor lezing ((8-c)b). Voor een computationeel systeem betekent dit dat het moet redeneren met behulp van informatie die eerder in de dialoog is uitgewisseld.